เทคนิคการขยายพันธุ์พืช ‘เสียบยอด ด้วยหลอดกาแฟ’
วันนี้เราจะพามาดูการขยายพันธุ์มะนาวด้วยการเสียบยอดพันธุ์ดีบนต้นตอสัมโอหรือมะขวิด เป็นวิธีการที่ได้รับความนิยมอย่างมากในปัจจุบัน มาดูการเสียบยอดมะนาวอย่างง่ายด้วยหลอดกาแฟครับ ง่าย รวดเร็ว แม่นยำ
การขยายพันธุ์มะนาวพันธุ์ใหม่ๆ ที่ตลาดมีความต้องการสูง และต้องการผลิตแข่งกับเวลาและโอกาส ถ้าจะใช้วิธีการตอนกิ่ง กว่าต้นแม่พันธุ์จะโต และตอนกิ่งได้จำนวนมากๆ อาจจะไม่ทันกับความต้องการ จึงต้องหาวิธีการอื่นมาใช้ และวิธีการเสียบยอดนับว่าเป็นวิธีที่สามารถจะแก้ปัญหาดังกล่าวได้ ซึ่งวิธีการเสียบยอดที่ดีนั้น นอกจากจะทำได้คราวละมากๆแล้ว การเลือกใช้ต้นมะขวิดเป็นต้นตอ ยังจะให้ความแข็งแรง ทนทาน โตเร็ว และสามารถหาได้ง่ายในท้องถิ่น
วัสดุอุปกรณ์
– กรรไกรตัดกิ่งไม้
– มีดบาง ๆ
– หลอดกาแฟ
– กิ่งพันธุ์ดี
– ต้นตอ
วิธีทำ
การเลือกต้นกล้า เลือกต้นกล้ามะขวิดที่ได้จากการเพาะเมล็ด มีอายุประมาณ 7 เดือน มีสภาพต้นแข็งแรง สมบูรณ์ ขาดเท่าหลอดกาแฟ ปลูกอยู่ในถุงดำขนาด 4 X 6 นิ้ว (ควรเปลี่ยนขนาดถุงก่อนนำมาเสียบยอดไม่น้อยกว่า 1 เดือน เพื่อให้ต้นมะขวิดมีรากสมบูรณ์) และเร่งปุ๋ยสูตร 25-7-7 อัตราครึ่งช้อนชา/ต้น ก่อนเสียบยอด 2-3 สัปดาห์
ขั้นตอนเสียบยอดมะนาวกับต้นตอสัมโอ หรือมะขวิดด้วยหลอดกาแฟ
– กิ่งพันธุุ์ดี ก็ควรเลือกกิ่งที่ใส่หลอดกาแฟได้ ความสูงก็ราว 6-9 นิ้ว
– ต้นตอสัมโอ หรือมะขวิดก็ได้ ขนาดลำต้นก็ราวสักเท่าดินสอ
– ตัดต้นตอตรงบริเวณที่คิดว่าตรงที่สุดเพื่อให้ง่ายต่อการเสียบหลอดและกิ่งพันธุ์ สูงขึ้นมาจากโคนต้นไม่ต้องมากนัก สังเกตุที่กรรไกรตัดกิ่งไม้ ต้องให้ด้านแบนของใบมีดอยู่ในส่วนที่เราจะใช้(กรณีนี้เราต้องใช้ส่วนที่เป็นต้นตอก็ต้องให้ส่วนแบนอยู่ด้านต้น)
– ลองเอาหลอดกาแฟสวมดู ว่าใส่ได้หรือเปล่า แล้วตัดหลอดให้ยาวประมาณเนี้่ยะ
– ผ่าต้นตอด้วยมีดลึกประมาณใบมีด? ตอนที่ผ่าเนี้ยะต้องบีบต้นต่อไว้ด้วย เพราะไม่งั้นมันจะเลยเถิดได้ความลึกเกินไป
– ปาดกิ่งพันธุ์ดีเป็นรูปลิ่ม เหมือนในรูป ถ้าไม่เหมือนแสดงว่าผิด
– เสียบครับ ใช้ปลายมีดแงะรอยผ่าให้เผยอออกเล็กน้อยแล้วเอากิ่งพันธุ์เสียบลงไปสังเกตุให้เปลือกของทั้งสองชิดกันทางด้านใดด้านหนึ่ง
– เสร็จแล้วปล่อยมีด เอามือซ้ายจับหลอดกาแฟให้เสมอต้นตอหรือต่ำกว่าเล็กน้อย มือขวาค่อย ๆ กดกิ่งพันธุ์ลงให้แน่นที่สุด
เสียบเสร็จแล้ว เก็บเข้าในกระโจมอบหรือเอาถุงพลาสติกคลุมแล้วมัดให้แน่น ราว 30 วันก็ติดกันสนิทแล้วครับ ง่าย ๆ แค่เนี้ยะ ลองไปทำดูนะครับแล้วมาเล่าสู่กันฟังด้วยว่า สำเร็จได้ผลหรือไม่ 7-10 วันนั้นไม่ต้องรดน้ำครับ ที่ต้องใส่ถุงไว้เพราะไม่ต้องการให้กิ่งที่เสียบนั้นคายน้ำ และไม่ให้น้ำค้างหรือน้ำที่เรารดเข้าแผลที่เป็นรอบเสียบน่ะครับ ไม่งั้นอาจจะทำให้แผลไม่ติดครับกัน
ส่วนของผมนั้น ผมห่อถุงเฉพาะส่วนกิ่งที่เราเสียบน่ะครับ ลำต้นผมก็ยังคงรดน้ำได้ตามปรกติครับ พอครบ 7-10 วันแล้วก็มาดุกันว่ายอดที่เสียบลงไปเป็นอย่างไร แห้งเหี่ยวไป หรือสลัดใบทิ้ง เริ่มมีตุ่มตาใบใหม่เกิดขึ้น ถ้าไม่แห้งเหี่ยวไปซะก่อน อาการเริ่มเขียวเหมือนปรกติ มีตุ่มตาใบใหม่เกิดขึ้น ผมก็จะค่อยเปิดถุงออกทีละน้อยๆ จนอยู่ได้หลายวันก็แกะถุงออกน่ะครับ มีรอดบ้าง ตายบ้าง เพราะบางที่ไปโดนกิ่งที่เสียบทำให้กระทบกระเทือนน่ะครับ
อันนี้เสียบบนตอมะขวิดครับ
ข้อดีของมะนาวที่เสียบยอดบนต้นตอมะขวิด
1. ต้นมะขวิดมีความทนทานต่อสภาพแห้งแล้ง และสภาพน้ำท่วมขังได้ดี
2. มีอายุการให้ผลยืนนาน
3. มีระบบรากดี มีรากแก้ว ดีกว่ากิ่งตอน
4. ต้านทานโรคโคนเน่า
5. ขยายพันธุ์ได้คราวละมากๆ ไม่เปลืองยอดพันธุ์เหมือนการตอนกิ่ง
หมายเหตุ : วิธีนี้สามารถนำไปขยายพันธุ์พืชชนิดอื่นได้หลายชนิด
