”แล้งนี้ต้องเตรียม” เทคนิคการขุดบ่อ ให้มีน้ำใช้ตลอดปี
เกษตรกรส่วนใหญ่มักจะเจอปัญหาน้ำไม่พอใช้ในการทำการเกษตรอยู่บ่อยๆ เพราะน้ำมีความสำคัญอย่างมาก แต่ในหน้าแล้งก็มักจะเกิดปัญหาขาดแคลน น้ำทุกปี ดังนั้นการมีแหล่งน้ำไว้ใช้เองในสวนนั้น ถือว่าเป็นสิ่งที่ควรจะมีไว้เป็นอย่างมาก วันนี้เราจึงได้นำวิธีการขุดบ่อน้ำ มาฝากทุกคนกันครับ สำหรับใครที่กำลังมีปัญหาน้ำไม่พอใช้
การขุดบ่อน้ำที่เรานำมาฝากนี้ เป็นวิธีการขุดบ่อที่ได้คำแนะนำจาก รศ.ดร.บัญชา ขวัญยืน รักษาการอธิการบดีมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ท่านได้อธิบายหลักการที่จะทำให้ขุดบ่อได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด และไม่สิ้นเปลืองพื้นที่ทำกินอีกด้วย
หลักการขุดบ่อ เพื่อให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด มีดังนี้
1. พื้นที่ขุด ควรเป็นบริเวณลุ่มน้ำ โดยสังเกตุว่าบริเวณนั้นจะมีจะมีกรวดหรือหินเล็กๆถูกน้ำพัดมารวมกัน
2. ความลึก 4-5 เมตร เหมาะที่สุด หากตื้นกว่านี้จะเก็บน้ำไว้ไม่พอใช้ในหน้าแล้ง เพราะน้ำจะมีการระเหยทุกวัน วันละ 3 มม.
3. ดินที่ขุดขึ้นมานั้น เอามาวางไว้รอบขอบสระ ให้ห่างจากขอบสระ 1-2 เมตร เพื่อกันดินไม่ให้ไหลลงบ่อ และกองดินนั้นอย่ากองปิดขอบสระจนหมด เพราะน้ำจะได้ไหลเข้าบ่อได้ง่าย
4. ความลาดเอียงของบ่อในอัตราส่วน 1:1 ถ้ามีความลึก 4 เมตร ขึ้นไป ต้องขุดให้มีตะพักป้องกันตลิ่งชัน ท รุ ดในช่วงที่มีน้ำน้อยในบ่อ
ตัวอย่างบ่อน้ำในแบบต่างๆ
สระที่ 1 ขุดสระไว้ข้างห้วยขนาดเล็ก ระดับน้ำในบ่อจะเท่ากับห้วยข้างๆ ทำให้มีน้ำใช้ตลอดปี
สระที่ 2 ขุดสระไว้ข้างห้วยเช่นเดียวกัน แต่เป็นห้วยขนาดใหญ่ แต่มีข้อเสียคือ ในหน้าแล้ง น้ำในห้วยจะลดลงมากจะดึงน้ำในสระไปไว้ในห้วยด้วย
สระที่ 3 ขุดสระพื้นที่ที่เป็นดินทราย ขอบสระจะพังทลาย ลงเรื่อยๆ และจะทำให้สระตื้นง่ายกว่าการขุดสระในพื้นที่อื่น
สระที่ 4 มีความลึก 2.5 เมตร เมื่อขุดเสร็จจะเห็นได้ว่ามีแต่น้ำขุ่น เนื่องจากอยูข้างๆนาข้าว
ทราบถึงวิธีการขุดบ่อที่มีประสิทธิภาพกันแล้ว ก็อย่าลืมคำนึงถึงปัจจัยอย่างอื่นกันด้วยนะครับ เพราะการขุดบ่อนั้นต้องมีค่าใช้จ่ายที่สูง และจะต้องดูพื้นที่ที่เหมาะสม ให้เปลืองพื้นที่ทำกินน้อยที่สุด และใช้ประโยชน์จากบ่อน้ำที่ขุดให้ได้มากที่สุด ถึงจะเรียกได้ว่าใช้ทรัพยากรได้คุ้มค่าและถูกต้องครับ