ที่ดินตาบอด ก็ใช่ว่าจะไร้ประโยชน์เสมอไปซะที่ไหน จริงๆ แล้วเค้าขอเปิดทางได้ ซึ่งเรียกว่า “ทางจำเป็น”
ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1349 ที่ดินแปลงใดมีที่ดินแปลงอื่นล้อมอยู่จนไม่มีทางออกถึงทางสาธารณะได้ เจ้าของที่ดินแปลงนั้น จะผ่านที่ดินซึ่งล้อมอยู่ไปสู่ทางสาธารณะได้
ที่ดินแปลงใด มีทางออกได้ แต่เมื่อต้องข้ามสระ บึง หรือ ทะเล หรือ มีที่ชัน อันระดับที่ดิน กับทางสาธารณะ สูงกว่ากันมากไซร้ ท่านว่า ให้ใช้ความในวรรคต้นบังคับ
ที่ และ วิธีทำทางผ่านนั้น ต้องเลือกให้พอควรแก่ความจำเป็น ของผู้มีสิทธิจะผ่าน กับทั้งให้คำนึงถึง ที่ดินที่ล้อมอยู่ ให้เสียหายแต่น้อยที่สุด ที่จะเป็นได้ ถ้าจำเป็น ผู้มีสิทธิจะผ่าน จะสร้างถนน เป็นทางผ่าน ก็ได้
ผู้มีสิทธิจะผ่าน ต้องใช้ค่าทดแทน ให้แก่เจ้าของที่ดิน ที่ล้อมอยู่เพื่อความเสียหาย อันเกิดแต่เหตุที่มีทางผ่านนั้น ค่าทดแทนนั้น นอกจากค่าเสียหาย เพราะสร้างถนน ท่านว่า จะกำหนดเป็นเงินรายปี ก็ได้
จากหลักกฎหมายดังกล่าว เจ้าของ “ที่ดินตาบอด” สามารถขอเปิด “ทางจำเป็น” เพื่อออกสู่ทางสาธารณะได้ แต่ก็เปิดได้เท่าที่จำเป็นและอาจต้องชดใช้เงินให้เจ้าของที่ดิน
อ่านกฎหมายแล้ว ตอนแรกก็หลงดีใจ ที่ไหนได้ ตอนจบก็ทำให้รู้ว่า ของฟรีไม่มีในโลก…
*** ถ้าโพสนี้มีประโยชร์ โปรแชร์ต่อ ไปยังกลุ่มเกษตรต่างๆ เพื่อเป็นประโยชน์ต่อสาธารณะแก่ผู้พบเห็น
โดย ทนายรัชพล ศิริสาคร